Szkolenia wewnętrzne mają na celu nie tylko przekazywanie wiedzy, ale także budowanie relacji między uczestnikami. Bez względu na zakres i tematykę szkolenia, uczestnicy muszą otrzymać motywację, która będzie ich napędzać do działania. Przekazywanie wiedzy można porównać do podarowania komuś siekiery. Obdarowany może jej użyć z pożytkiem dla siebie i innych, ale może także przy jej udziale kogoś skrzywdzić. Dlatego nauczyciel musi mieć świadomość praktycznego sensu przekazywanej przez siebie wiedzy.
Szkolenie pracowników jest ważnym elementem doskonalenia organizacji. Coraz więcej pracodawców dostrzega duże korzyści z inwestowania w posiadane zasoby ludzkie. A employer branding to termin znany w większości firm nie tylko w teorii. Warsztaty wewnętrzne to doskonała okazja na podniesienie kompetencji pracowników, zarówno nowych, jak i tych pracujących w organizacji od dłuższego czasu.
Poprzez odpowiednie przeszkolenie pracowników wzrasta efektywność wykonywanych przez nich zadań. Pracownicy są bardziej zaangażowani, mają większą mobilizację do pracy oraz nie boją się, że popełnią błędy. A nawet jeśli je popełnią, wiedzą z jakich narzędzi skorzystać, by szybko i sprawnie naprawić ich skutki.
Szkolenia wewnętrzne – korzyści dla firmy
Wprowadzenie dopasowanych programów rozwojowych dla pracowników pozwala utrzymać stały i wysoki poziom zaangażowania. To także doskonałe narzędzie motywacji. Szkolenia wewnętrzne zwiększają poczucie samodzielności pracowników, dzięki czemu są oni w stanie przyjąć większą odpowiedzialność za pracę będącą w zakresie ich obowiązków, co pomaga w budowaniu dojrzalszej kultury organizacji. Takie działania pomaga także zwiększyć retencję pracowników.
Szkolenia wewnętrzne charakteryzują się tym, że pracownicy biorący w nich udział mają możliwość natychmiastowego zastosowania zdobytej wiedzy i umiejętności w praktyce. Firmy, które regularnie przeprowadzają szkolenia, cieszą się małym współczynnikiem rotacji swoich pracowników. Zespoły, w które pracodawca inwestuje, zostają w firmie na długie lata. Przeszkoleni pracownicy bardziej przykładają się do pracy i są bardziej zmotywowani, by nie zawieść oczekiwań pracodawcy. Pracodawca zyskuje także na tym, że dzięki temu rotacja pracowników jest niższa.
Nowe kompetencje przynoszą korzyści nie tylko osobom szkolonym. Nowa wiedza i umiejętności pracowników przekładają się bezpośrednio na nowe pomysły i innowacyjne rozwiązania, prowadzące do wzrostu konkurencyjności całego przedsiębiorstwa. Dobrze wykształcona kadra pracownicza i wyszkoleni specjaliści to gwarancja świadczenia najwyższej jakości usług, kreowanie dobrego wizerunku firmy na tle branży, a także gwarancja bezpieczeństwa. Przeszkolony pracownik stanowi zatem znaczący kapitał dla firmy.
Rodzaje szkoleń wewnętrznych
Podstawowy podział szkoleń wewnętrznych pozwala wyodrębnić tzw. szkolenia twarde i szkolenia miękkie. Te pierwsze polegają na przekazywaniu specjalistycznej lub zawodowej wiedzy, związanej bezpośrednio z wykonywaną pracą lub obejmowanym stanowiskiem, natomiast te drugie nastawione są na rozwijanie indywidualnych umiejętności człowieka (np. komunikacja interpersonalna, asertywność, zarządzanie czasem czy radzenie sobie ze stresem).
Wyróżniamy następujące formy i techniki szkoleń wewnętrznych:
- Specjalistyczne instruktaże dotyczące konkretnego stanowiska pracy, podczas których nowy pracownik uczy się wykonywania określonych czynności związanych z pełnieniem nowych obowiązków.
- Szkolenia rotacyjne, polegające na metodycznym przemieszaniu pracowników na różnych stanowiskach pracy, dzięki czemu poszerzają oni swoja wiedzę i umiejętności, nie dopuszczając do wypalenia zawodowego, wynikającego z monotonii świadczonej pracy.
- Szkolenia indywidualne, polegające na tym, że osoba szkolona przypatruje się pracy osoby bardziej doświadczonej.
- Warsztaty grupowe, podczas których bardziej doświadczony pracownik dzieli się wiedzą i umiejętnościami z pozostałymi pracownikami, potrzebującymi konkretnego wsparcia w określonym zakresie.
- Kursy, które obejmują z reguły cały cykl szkoleń teoretycznych i praktycznych, zwieńczonych egzaminem i otrzymaniem odpowiedniego certyfikatu.
- Coaching, mający na celu poszerzanie umiejętności i wiedzy oraz usprawnianie wydajności w czasie wykonywanej pracy. Występuje tu szczególny rodzaj więzi między uczestnikiem a coachem, który na bieżąco udziela informacji zwrotnych o postępach i tego, co wymaga jeszcze dopracowania.
- Mentoring, podczas którego osoba szkoląca wzoruje się na mentorze, realizując przydzielone przez niego zadania.
- Samodzielne dokształcanie się z pomocą książek, programów multimedialnych lub filmów instruktażowych.
Podstawowym i nakazanym przez prawo pracy szkoleniem wewnętrznym jest szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Kodeks pracy nie zobowiązuje oficjalnie pracodawców do innych szkoleń, jednak zalecane jest ułatwianie pracownikom podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych.
Obecnie szkolenia wewnętrzne przeprowadza się zarówno bezpośrednio w miejscu pracy, jak i zdalnie (online), gdzie w wirtualnym pokoju spotykają się uczestnicy wraz z trenerem. Z reguły szkolenia wewnętrzne są zamknięte, tzn. przeznaczone wyłącznie dla pracowników konkretnej firmy.
Jak efektywnie przeprowadzać szkolenia wewnętrzne?
Proces szkolenia wewnętrznego należy zacząć od znalezienia konkretnej potrzeby w firmie. Jeżeli pracownikom brakuje określonych kompetencji – warto postawić na szkolenia specjalistyczne. Częstym problemem, który wymaga wsparcia w postaci dodatkowych szkoleń, jest niesprawna komunikacja wewnętrzna. Brak odpowiedniej komunikacji powoduje konflikty, błędy w realizowanych zadaniach i zmniejszenie wydajności pracowników. Szkolenie wewnętrzne pomaga zaangażować zespół, naprawić problemy komunikacyjne oraz natychmiast zastosować nowe techniki i narzędzia.
Nie sztuką jest wydawać pieniądze na szkolenia, sztuką jest inwestować je tak, by wydatki zaprocentowały w przyszłości. Wiele polskich firm zaniedbuje analizę potrzeb szkoleniowych i ewaluację szkoleń z obawy przed wzrostem kosztów, tracąc przez to możliwość rozwoju. Szkolenie jest inwestycją, która ma wpłynąć na podniesienie jakości i standardów pracy dzięki efektywnemu wykorzystaniu ich potencjału, a także pomóc w znalezieniu rozwiązania istniejących w firmie problemów. Dlatego tak ważna jest wcześniejsza analiza potrzeb, celów i możliwości.
Szkolenie powinno być zaprojektowane tak, by uwzględniać konkretne potrzeby i specyfikę danej organizacji. Na tym etapie następuje opracowanie programów szkoleniowych, przyporządkowanie odpowiednich trenerów oraz metod szkoleniowych.
Ostatnim etapem procesu przeprowadzenia szkolenia wewnętrznego jest przygotowanie raportu zawierającego wnioski i uwagi trenera oraz ocena przydatności i skuteczności podejmowanych działań dydaktycznych w odniesieniu do założonych celów.