Podstawą efektywnego biznesu są odpowiednie działania marketingowe. W zależności od celów firmy, rynku i charakterystyki grupy docelowej można prowadzić je na wiele różnych sposobów. Niejedno przedsiębiorstwo swoją strategię opiera na tzw. marketingu mix. Czym jest tradycyjna koncepcja marketingu mix 4P? I czy na dzisiejszym rynku dalej się sprawdza?
Czym jest marketing mix?
W Encyklopedii Zarządzania możemy przeczytać, że marketing mix, inaczej nazywany kompozycją marketingową, stanowi „obszerną kategorię wzajemnie ze sobą powiązanych elementów (działań, procesów, metod i technik), wykorzystywanych w przedsiębiorstwie i tworzących wspólnie zintegrowany system oddziaływania na otoczenie rynkowe przedsiębiorstwa (klientów, konkurentów)”. Innymi słowy, są to nierozłączne elementy, dzięki którym firma może zwiększać popyt na swoje produkty, w określony sposób oddziałując na rynek.
Istnieje kilka wersji marketingu mix. Jedną najbardziej podstawowych, a przy tym najpopularniejszych, jest model 4P. Na czym polega koncepcja marketingu mix 4P? I czy jest dalej aktualna?
Działania marketingowe nie przynoszą efektów?
Może czas zmienić strategię?
Proponujemy skuteczne rozwiązania!
Tradycyjna koncepcja marketingu mix 4P
4P to najstarsza koncepcja marketingu mix, zaproponowana przez McCarthy’ego. Nazwa modelu pochodzi od 4 słów w języku angielskim: product, price, promotion, place.
Produkt
Pierwszym – i kluczowym – elementem koncepcji 4P jest produkt (ang. product), czyli wyprodukowany przez firmę, fizyczny towar. Należy rozpatrywać go w 4 różnych kategoriach: pod względem rynkowym, techniczno-technologicznym, umiejscowienia pośród pozostałych ofert oraz cyklu życia. Produkt musi spełniać określonej funkcje podstawowe i dodatkowe. Powinien też w pełni odpowiadać oczekiwaniom klientów. Przy analizie warto wziąć pod uwagę jego jakość, opakowanie, wizerunek i wartość.
Cena
Drugi element tradycyjnej koncepcji marketingu mix to cena (ang. price), czyli koszt, jaki nabywca musi ponieść, żeby wejść w posiadanie produktu. Cena zależy m.in. od kosztów produkcji, dystrybucji i promocji.
Cenę się na podstawie szczegółowych analiz, uwzględniających takie aspekty jak:
- polityka cenowa, w tym porównanie cen i kosztów,
- wskaźnik elastyczności cenowej popytu,
- progi rentowności,
- upusty,
- warunki płatności.
Promocja
Trzecim elementem tradycyjnej koncepcji marketingowej jest promocja (ang. promotion). Są to wszelkie działania podejmowane przez firmę w celu przekazania informacji o produkcie i wykształcenia popytu na ów produkt. Do najpopularniejszych form promocji zaliczymy:
- reklamę – płatna, bezosobowa, adresowana do masowego odbiorcy za pośrednictwem wybranych kanałów przekazu, np. mediów społecznościowych, telewizji, materiałów drukowanych,
- public relations – działania mające na celu wykształcenie i utrzymanie pozytywnego wizerunku firmy w określonych grupach docelowych, forma utrzymywania kontaktu z owymi grupami,
- sprzedaż osobistą – wszelkie działania, których celem jest dostarczenie wyrobów do nabywców; sprzedaż osobista dzieli się na handel hurtowy i handel detaliczny,
- promocję sprzedaży – bodźce ekonomiczne, zachęcające konsumentów do wypróbowania produktu i w konsekwencji jego zakupu; są to m.in. degustacje, kupony rabatowe, promocje ilościowe, konkursy,
- sponsoring – wsparcie rozmaitych akcji i inicjatyw dla osiągnięcia określonych celów marketingowych.
Dystrybucja
Czwarty element klasycznej koncepcji marketingu mix 4P to dystrybucja (ang. place). Dystrybucją nazywamy wszelkie sposoby rozmieszczania gotowych produktów na rynku i dostarczania ich do docelowych klientów. Dystrybucja to m.in. odpowiednia lokalizacja punktów handlowych, czy też sposób układania towarów na półkach sklepowych.
Koncepcja marketingu mix we współczesnym świecie
Produkt, cena, promocja i dystrybucja to nie wszystko. Dziś liczy się o wiele więcej. Przedsiębiorcy muszą dbać o swoich klientów, pracowników i zwracać uwagę na każdy element swojej działalności, który może mieć wpływ na ostateczny sukces na rynku.
Wraz z rozwojem rynku i zmniającymi się potrzebami odbiorców zaistniała potrzeba modyfikacji tradycyjnej koncpcji marketingu mix. Specjaliści unowocześnili model 4P, dodając do niego 3 nowe „P”:
- people (ludzie),
- physical evidence (fizyczne dowody, świadectwo materialne),
- processes (procesy).
W ten sposób powstała koncepcja marketingu mix 7P.
Model 7P przede wszystkim zwraca uwagę na to, że nierozłącznym elementem każdego przedsiębiorstwa są zasoby ludzkie. Żadna firma nie istniałaby bez pracowników. To oni tworzą produkty i usługi, ulepszają je i są ważnym ogniwem w procesie sprzedaży. Pracownicy mają ogromny wpływ na rozwój firmy, jej pozycję na rynku i przewagę konkurencyjną. Inwestycja w pracowników to inwestycja w całą firmę!
Świadectwo materialne obejmuje wszelkie czynniki, które odpowiadają za wizerunek przedsiębiorstwa. Wśród nich możemy wymienić logo, stronę internetową, wystój lokalu sprzedażowego lub siedziby firmy, stroje służbowe pracowników, czy też lokalizację firmy. Odpowiednio dobrane elementy świadectwa materialnego tworzą pewien obraz marki i wywołują określone reakcje wśród odbiorców. To zaś przyczynia się do sprzedaży.
Procesy to natomiast działania, które wpływają na jakość świadczonych usług. Wśród kluczowych procesów wymienimy:
- stosowanie systemów, które pozwalają na automatyzację i przyspieszenie sprzedaży,
- obserwację i analizę ścieżek zakupowych klientów oraz dostosowywanie do nich działań marketingowych,
- monitorowanie i rozwiązywanie problemów klientów.
Swoją strategię marketingową warto oprzeć na wszystkich 7 elementach marketingu mix – 4 podstawowych i 3 dodatkowych. Kompleksowe podejście do marketingu umożliwia prowadzenie efektywnych, wieloaspektowych działań, które przynoszą długoterminowe korzyści. Tradycyjna koncepcja marketingu mix rozszerzona o 3 dodatkowe elementy to Twoja przepustka to wielkiego świata biznesu!