Być może opakowania aktywne i inteligentne już znajdują się w Twoim domu, a Ty nawet o tym nie wiesz. Takie technologie rozwijają się dziś błyskawicznie, a wirtualna rzeczywistość zwiastuje tu prawdziwy przełom. Jak to wykorzystać w biznesie?
Co to są opakowania aktywne?
Aktywne opakowania mogą przedłużyć świeżość produktu lub zapobiec niekorzystnym procesom. Są to opakowania, w których znajdują się substancje oddziałujące z żywnością lub otoczeniem. Zdarza się, że opakowanie nasączone jest substancjami bakteriobójczymi lub grzybobójczymi, co przedłuża świeżość produktu. W skrócie dzieli się je na absorbenty, które mają pochłaniać, i emitery, które wytwarzają określone warunki czy substancje. Nie mogą natomiast maskować niekorzystnych zmian w produkcie, np. psucia się mięsa czy fermentowania napoju, bo jest to niezgodne z prawem.
Na czym polegają inteligentne opakowania?
A. Muranowicz podaje („ Pakująca inteligencja, 'Bezpieczeństwo i Higiena Żywności’,2005), że inteligentne opakowania to takie, które monitorują określone parametry żywności. Jako najczęstsze wymienia:
- czas,
- temperaturę,
- świeżość,
- szczelność,
- wilgotność,
- zawartość określonych gazów, substancji (np. tlenu).
Wskaźniki mogą znajdować się zarówno na zewnątrz, jak i wewnątrz opakowania. Zaczynają się też pojawiać opakowania inteligentne z biosensorami.
Opakowania aktywne i inteligentne okiem przedsiębiorcy
Prawdopodobnie z czasem takie rozwiązania będą się stawały coraz bardziej dostępne. Dziś jednak nie należą do standardu i mogą stanowić dodatkowy wyróżnik marketingowy. Firmowe produkty odróżnią się od podróbek właśnie za pomocą aktywnych i inteligentnych opakowań, które zapewniają użytkownikowi dodatkowe dane o stopniu zużycia czy temperaturze. Marketingowo można wykorzystać je w segmencie premium, ale też w branży medycznej, spożywczej czy sportowej. Food marketing, a nawet branding też warto oprzeć na korzystaniu z takich technologii. Wciąż jest tu duże pole do innowacji.
Podczas gdy dawniej producenci przekąsek czy napojów dla dzieci umieszczali bajkowe postaci i gry bezpośrednio na opakowaniach, wkrótce mogą zacząć angażować dzieci poprzez zabawy czy animacje umieszczone dzięki aktywnym i inteligentnym opakowaniom w rzeczywistości wirtualnej czy rozszerzonej. Kolejnym miejscem, w którym opakowania aktywne i inteligentne zdobywają rosnącą popularność, jest magazyn. Możliwość kontroli świeżości czy czasu przechowywania produktów poprzez jedno spojrzenie na produkt, który zmienił kolor, to gigantyczna oszczędność czasu i środków.
To świetny przykład na to, jak rozwiązać problemy w firmie produkcyjnej za pomocą nowych technologii. Już teraz w transporcie są wykorzystywane inteligentne rozwiązania, jeśli chodzi o etykietowanie – skanując kod, kurier poznaje dane nadawcy, odbiorcy i wszystkie informacje przewozowe. To daje też większą prywatność, bo pewne informacje nie muszą już znajdować się na opakowaniu. Mogą być ukryte pod postacią kodu kreskowego lub QR. Przedsiębiorca może też potraktować takie aktywne i inteligentne opakowania pomocniczo, by wskazać na jakość swojego produktu (np. piwo, które jest sprzedawane tylko odpowiednio zmrożone lub sok z gwarancją świeżości). To może być też ekomarketing w praktyce, jeśli inteligentne opakowanie nie dopuszcza do rozwoju pewnych niekorzystnych dla zdrowia czy środowiska substancji.
Opakowania aktywne i inteligentne – nowości z rynku
Opakowania aktywne i inteligentne wprowadził Danone do swoich opakowań produktów dla dzieci system Track & Connect. Wystarczy zeskanować kod, by uzyskać informacje o tym, gdzie i kiedy produkt został wyprodukowany, a także poznać dodatkowe dane na jego temat. Ma to głównie związek z popularnością marki w Azji, gdzie sporo jest podróbek, które odbiegają jakością od oryginału. Tymczasem Malibu wypuściło 300 tys. interaktywnych butelek likieru. Kupujący w Niemczech i Wielkiej Brytanii mogą wziąć udział w konkursie, testować przepisy na drinki i stać się częścią społeczności osób, które dzielą się zdjęciami z chwil przy butelce Malibu. Z kolei Toppan Printing opracował ostatnio technologię, która pozwala wdrukować chip bezpośrednio w opakowanie. To obniża czas produkcji, ale też zwiększa bezpieczeństwo, bo taki chip trudniej jest usunąć.
Czy zawsze warto stosować aktywne i inteligentne opakowania?
Do takich opakowań należy przyszłość, a więc zdecydowanie warto inwestować w takie innowacje marketingowe. Inteligentne opakowania sprawdzają się przy doskonałej kontroli łańcucha dostaw i sprzedaży. W przeciwnym razie trudno jest zapewnić odpowiednią jakość produktów, a etykiety wskazujące na wady (za wysoka temperatura, niska świeżość) będą zniechęcały do zakupu.
Jeśli chodzi o aktywne opakowania, to największą barierą dla korzystania z takich rozwiązań jest konieczność ściągania aplikacji czy rejestrowania się. To często zniechęca użytkowników. Wygrywają te rozwiązania, które pozwalają szybko i za pomocą jednego ruchu „rozszerzyć” aktywne i inteligentne opakowanie o dodatkowe grafiki, video czy informacje. Food marketing i branding oparte na nowych technologiach muszą połączyć dwie skrajności: prostotę użytkowania z zaawansowanymi funkcjami opakowań.
Rozszerzona rzeczywistość a aktywne i inteligentne opakowania
Najwięcej możliwości, jeśli chodzi o rozwój aktywnych i inteligentnych opakowań, daje rozszerzona rzeczywistość. Już dziś powszechne są kody QR na opakowaniach, które pozwalają dowiedzieć się więcej o produkcie. Dzięki temu klient otrzymuje dodatkowe informacje, które nie mogą zmieścić się na opakowaniu. Dawniej do butelki napoju mogła być dodana płyta CD. Dziś DJ Jordi Ruz sprzedaje wino Tuned Wines, a klienci mogą pobrać do niego specjalną playlistę. To sprawia, że nie otrzymują tylko alkoholu, ale propozycję spędzenia wieczoru w określony sposób. Wieczór z serialem i butelką wina? Być może już niedługo dostęp do nowego odcinka serialu będzie można uzyskać wirtualnie razem z winem, otrzymując pełen wieczorowy pakiet.
Można się spodziewać, że opakowania aktywne i inteligentne w przyszłości będą coraz bardziej wykorzystywały sztuczną inteligencję i komunikację cyfrową, wysyłając np. powiadomienia na smartfon użytkownika. Już dziś istnieją inteligentne lodówki, które informują, gdy skończy się mleko. Być może w przyszłości będą też informowały zdalnie, gdy mleko się zepsuje?